Is er een pensioenplicht voor werkgevers?

Een veel gestelde vraag door werkgevers: bestaat er een pensioenplicht, ben ik verplicht om een pensioen voor mijn werknemers te regelen? Een goede en interessante vraag.

In dit artikel leest u wanneer een werkgever verplicht is om een pensioen voor zijn werknemers te regelen. Een dergelijke verplichting kan voortvloeien uit één van de volgende situaties:

  • Verplichte deelname aan de pensioenregeling van een Bedrijfstakpensioenregeling
  • Verplichting om pensioen te regelen op basis van CAO
  • Verplichtingen op basis van eerder gemaakte afspraken over het regelen van een pensioen

Er is geen algemene pensioenplicht voor alle werkgevers

Voordat u leest in welke gevallen er wel verplichtingen zijn voor een werkgever, is het belangrijk dat u weet dat niet elke werkgever verplicht is om een pensioen te regelen voor de werknemers.
In Nederland bestaat er geen wetgeving of andere bepaling waardoor per definitie alle werkgevers verplicht zijn om voor hun werknemers een pensioen te regelen.

Verplichte deelname aan de pensioenregeling van een Bedrijfstakpensioenregeling

Voor veel werkgevers is deze situatie van toepassing. Op grond van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 kan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds voor een of meer bepaalde groepen van personen die in de betrokken bedrijfstak werkzaam zijn, verplichtstellen.
Bekende voorbeelden zijn Zorg en Welzijn, Bouw, Detailhandel en de overheidswerkgevers (ABP). Totaal zijn er op dit moment 48 bedrijfstakpensioenfondsen die op grond hiervan één of meerdere branches verplichten tot deelname.
Een bedrijfstakpensioenfonds kan voor meerdere branches verplicht zijn en kan ook verschillende soorten pensioenregelingen uitvoeren. Een sprekend voorbeeld hiervan is het Pensioenfonds PGB, oorspronkelijk het pensioenfonds voor grafische bedrijven. Binnen dit fonds worden namelijk ook de pensioenen voor de Zeevisserij en de Groothandel in Bloemen en Planten geregeld.
Hoe u erachter komt of voor uw bedrijf een pensioenplicht bestaat vanuit een bedrijfstakpensioenfonds? Dit is een ingewikkeld proces, waarover soms pas via de rechter duidelijkheid komt. Een goed begin is door navraag te doen bij een pensioendeskundige en door navraag te doen bij vergelijkbare bedrijven over een eventuele aansluiting bij een pensioenfonds.

Verplichtingen op grond van de CAO

Is uw bedrijf aangesloten bij een CAO? Dan bent u verplicht om de bepalingen in de CAO te volgen voor wat betreft het uitvoeren van een pensioenregeling.
U kunt vrijwillig zijn aangesloten bij een CAO, onder een algemeen bindend verklaarde CAO vallen of een eigen CAO hanteren. In al deze gevallen is een eventuele afspraak over pensioen een bindende afspraak.
In veel gevallen is het zo dat een pensioenplicht vanuit een CAO overlap heeft met de pensioenverplichting vanuit een Bedrijfstak Pensioen Fonds, waarover u in het vorige deel van dit artikel al meer las.
Er bestaan echter ook situaties waarin de CAO een pensioenregeling voorschrijft, welke niet door een specifiek pensioenfonds verplicht gesteld is. In dat geval is er dus nog steeds pensioenplicht, maar is er voor de werkgever wel een vrije keuze voor wat betreft de keuze van de pensioenuitvoerder.
Voorbeelden hiervan zijn de werkgevers die op vrijwillige basis zijn aangesloten bij de NBBU -CAO en de werkgever in het bank- en verzekeringsbedrijf, voor zover ze geen eigen CAO hebben.
Verplichtingen op basis van eerder gemaakte afspraken over het regelen van een pensioen
Een werkgever die oorspronkelijk geen pensioenplicht had maar op vrijwillige basis een pensioen heeft geregeld voor de werknemers, kan daar niet zomaar meer vanaf.
Na het doen van het pensioenaanbod, is namelijk de PensioenWet van toepassing. Deze wet bepaalt onder andere dat een eenzijdige wijziging van de pensioenovereenkomst alleen mogelijk is bij situaties waarin het belang van de werkgever om de om de pensioenregeling aan te passen dusdanig zwaar is dat het belang van de werknemer daarvoor moet wijken. Bovendien is zelfs dan een eenzijdige wijziging alleen mogelijk als hiertoe een beding in de pensioenovereenkomst is opgenomen.
Van een bestaande pensioenregeling kom je niet zomaar af dus, dit kun je ook als pensioenplicht zien.
Voor deze groep werkgevers geldt overigens wel dat de pensioenplicht alleen van toepassing is richting werknemers die al deelnemen aan de pensioenregeling. Het staat deze werkgevers vrij om te besluiten om nieuwe werknemers, die vanaf een te bepalen datum in de toekomst nog zullen worden aangenomen, geen pensioen aan te bieden.
Overweegt u dit als werkgever? Laat u hierbij dan goed begeleiden. Er zijn aanpassingen vereist in de uitvoeringsovereenkomst die u heeft met de pensioenuitvoerder, het pensioenreglement moet aangepast worden en u moet uw werknemers op de juiste manier gaan informeren (u creëert een situatie waarin een deel van de werknemers wél en een deel van de werknemers géén pensioen opbouw).

Wilt u meer weten over pensioenplicht?

Wij helpen werkgevers graag om vast te stellen welke verplichtingen er zijn met betrekking tot het regelen van pensioen voor de werknemers. Neem dus gerust contact met ons op, via de verschillende mogelijkheden van onze contactpagina.